Pesta Kaamatan Sabah.

 Kaamatan Sabah

Istilah Kaamatan telah digunakan oleh masyarakat sabah, khususnya kaum atau etnik Kadazan-Dusun dan Murut di Negeri Sabah sejak Tun Fuad Stephens menjadi ketua menteri Sabah. Selain istilah Kaamatan, terdapat istilah "Kokotuan" yang dibahas untuk digunakan dalam perayaan Kaamatan. Oleh itu, KDCA memutuskan untuk menggunakan Kaamatan kerana Kokotuan lebih difahami dan diterima secara meluas berkaitan dengan penuaian pucuk sayuran muda menggunakan ibu jari dan jari pertama sahaja tanpa bantuan mana-mana pihak. alat lain seperti pisau menuai seperti sabit (linggaman). Jadi anda boleh menggunakan istilah mogkotu untuk memetik pucuk sayuran seperti lombiding, bungor, pakis, tuntuh mondok, tunduk sangop, tunduk kasou, tunduk tawadak dll... Kesimpulannya, istilah untuk pesta menuai berkaitan padi telah sesuai diistilahkan sebagai Pesta Kaamatan

Persediaan dan acara kebudayaaan.

 

Pesta Kaamatan merupakan acara tahunan dalam kehidupan budaya Kadazandusun Sabah sejak dahulu lagi. Dalam erti kata yang terdekat, Pesta Kaamatan menunjukkan hubungan Dewa Pencipta dan ciptaan mereka, makhluk intra dan antara pencipta, dan hubungan intra dan antara ciptaan. Ia adalah mengenai cinta Kinoingan (Tuhan); keindahan ciptaan-Nya; kemunculan dosa dan kutukan neraka, dan konsep cinta pengorbanan untuk merealisasikan keselamatan. Ia merangkumi tindakan utama penyembahan ketuhanan, menenangkan, pemurnian dan pemulihan, penyatuan semula sosio-rohani, perkongsian tuaian/berkat dan kesyukuran kepada Sumber Semua. Ia adalah sebahagian daripada sistem keagamaan Momolian yang kompleks yang berpusat pada upacara peralihan padi dan kitaran hidup Bambarayon - semangat padi yang tinggal.

 

Makanan dan minuman.

Antara hidangan popular semasa perayaan ini ialah meminum tapai atau "Kinomol", iaitu sejenis arak tradisional kaum Dusun. Tapai merupakan minuman tradisi mereka, diperbuat sama ada daripada beras (nasi) atau ubi kayu. Nasi akan diperam di dalam sebuah tempayan besar atau "tajau" selama seminggu, atau ubi kayu diperam selama dua hingga tiga minggu. Biasanya tapai dicampur dengan ragi untuk mempercepatkan proses "memberi rasa" kepada tapai tersebut. Makanan tradisional turut disediakan sempena hari tersebut.

Mereka menggunakan sebatang buluh kecil yang dipanggil "Sumbiling" untuk menyedut air tapai ini dari dalam tempayan besar. Biasanya sumbiling digunakan untuk meminum air tapai yang diperbuat daripada ubi kayu. Selain itu, mereka juga menggunakan gelas khas dinamakan "Singgarung" yang diperbuat daripada buluh. Tak dilupakan juga, minuman seperti lihing, tumpung dan montoku juga disediakan, selalunya akan diminum pada malam hari bersama-sama dengan Pusas (Makanan yang disertakan apabila meminum minuman arak), kebanyakkan pusas dihidangkan daripada Sinalau Bakas (Daging Khinzir) bagi yang Non-muslim ataupun ayam dan hinata jika ada orang yang beragama Islam untuk menghormati agama mereka.

Permainan tradisional.

Di sinilah lelaki dan wanita dari semua peringkat umur terlibat dalam permainan Mipulos (gusti buku jari) dan Migayat Lukug (Tug of War) Selain daripada persembahan tarian Sumazau, diadakan juga pertandingan nyanyian dipanggil Sugandoi, pertunjukan bina badan, dan ratu cantik atau "Unduk Ngadau", dan persembahan segala jenis kesenian dan kraftangan. Pertandingan seperti memukul gong dan sukan rakyat juga menjadi antara acara utama dalam perayaan ini.

Pada perayaan ini juga, Makan makanan tradisi seperti butod, Jeruk Bambangan ataupun Noonsom, Hinata/ hinava, nasi linopot, Ambuyat, Bosou, Tuhau dan Pinasakan akan dihidangkan

Tarian Tradisi

 

Antara sambutan menarik yang diadakan ialah persembahan dan pertandingan tarian Sumazau. Tarian ini ditarikan oleh kaum petani terdiri daripada lelaki dan perempuan dengan memakai pakaian tradisional mereka. Tarian ini dengan iringan paluan gong. Tarian ini ditarikan dengan kedua-dua tangan diangkat ke paras bahu dan dikibar-kibarkan umpama kipasan sayap burung, mengikut alunan rentak yang dimainkan.

 

contoh tarian Sumazau Sabah

Mitologi Kaamatan

Seruan dan menenangkan dilakukan berkenaan dengan Bambarayon, Dewa, Dewa dan Roh, yang mungkin telah terluka oleh perbuatan salah manusia.

Pemurnian dilakukan berkenaan dengan keperluan manusia dan rohani untuk pengampunan diikuti dengan ketetapan untuk menjadikan diri mereka layak menerima anugerah kehidupan daripada Tuhan.

Pemulihan diperlukan untuk memastikan kesihatan dan kesejahteraan Bambarayon, Sunduan (roh manusia) dan makhluk rohani yang lain.

Penyatuan semula direalisasikan berkenaan dengan penggabungan semula semangat tujuh dalam satu Huminodun di Bambarayon (semangat padi) serta berkenaan dengan keperluan manusia untuk disepadukan dalam badan, minda dan roh dalam konsep tujuh. -dalam satu ketuhanan dalam kemanusiaan, serta penyatuan semula Bambarayon dengan Sunduan manusia.

Akhir sekali, bacaan, lagu pujian dan kesyukuran (Sugandoi) diperhatikan sebagai sesuai untuk semua ciptaan untuk menyatakan rasa terima kasih dan penghargaan mereka atas anugerah kehidupan (melalui Huminodun) dan semua sistem sokongan kehidupan di bumi yang Pencipta mereka dengan penuh kasih dan murah hati berikan kepada mereka. Perayaan Kaamatan dengan itu disambut untuk memperingati "Cinta Terbesar dari semua", dalam arti: "Pasangan Pencipta (Kinoingan & Sumundu) sangat menyayangi Kadayan dan dunia mereka sehingga mereka mengorbankan Anak Perempuan tunggal mereka Ponompuan (Huminodun) untuk menyelamatkan mereka. daripada kemusnahan akibat kemarau yang teruk dan kelaparan kerana maksiat dan kedurhakaan.”

Perayaan Kaamatan ini dilambangkan dengan perkongsian hasil tuaian baru (diwujudkan daripada tubuh Huminodun yang dikorbankan) oleh semua ahli ilahi, manusia dan rohani dari keluarga Kadayan manusia ilahi mistik yang sering disebut oleh Bobolian sebagai "Tangaanak do Bambarayon" yang bermaksud "Anak-anak Bambarayon".

Hari ini, perayaan Kaamatan telah menjadi salah satu perayaan kebangsaan utama Malaysia. Malangnya, intipati, maksud sebenar dan tujuan perayaan Kaamatan dalam konteks budaya dan sistem kepercayaan peraya asalnya (kaum Kadazandusun) terus mengelak daripada beribu-ribu perayaan setiap tahun. Lebih daripada sebelumnya, perayaan Kaamatan memerlukan orientasi semula dalam persembahannya kepada masyarakat global supaya ia difahami, dihayati, dan dihormati dengan betul dari segi asal usul sejarah, kepentingan budaya dan rohani serta perspektif kontekstualnya. Perlu disedari bahawa perayaan Kaamatan seperti yang disambut hari ini hanyalah sebahagian daripada agama dan budaya Momolian tradisional Kadazandusun yang holistik, yang sama sekali tidak kurang daripada budaya dunia yang lain.